چندی پیش معاون پژوهشی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در دومین کنگره بیماری‌های قلبی و عروقی در شیراز گفت: درحالی‌که مباحث پیشگیرانه در اولویت برنامه‌های جهانی کنترل بیماری‌ها قرار دارد متأسفانه در کشور ما ۹۹درصد از اعتبارات و بودجه‌های بیماری‌های قلبی صرف موضوع درمان می‌شود.
دکتر رضا ملک‌زاده اظهار داشت: باید اولویت اول کاری خود را به مباحث پیشگیرانه اختصاص دهیم و تنها به فکر درمان در کنترل بیماری‌ها نباشیم چرا که با تمرکز بر طب پیشگیری می‌توان طول عمر افراد در جامعه را افزایش داد و در این زمینه پیشگیری از بیماری‌های کرونر قلب بسیار حائز اهمیت است. به گفته این مقام مسئول، ۵۰درصد از مرگ‌ومیرهای داخل کشور ناشی از بیماری‌های قلب و عروق است که می‌توان با اجرای برنامه‌های پیشگیرانه از آن جلوگیری کرد.
اظهارات دکتر ملک‌زاده زیاد تازگی ندارد چون همواره مقامات مسئول و کارشناسان حوزه سلامت در ایران از اهمیت طب پیشگیری می‌گویند اما این امر مهم، بودجه، برنامه و همکاری‌های بین‌بخشی را می‌طلبد که ظاهرا هیچ‌کدام هیچ هنگام و به هیچ نوع نمی‌خواهد تحقق یابد.
دکتر سیدهاشم سزاوار متخصص بیماری‌های قلب و عروق، فلوشیپ آنژیوپلاستی، رئیس بخش قلب و عروق بیمارستان حضرت رسول اکرم(ص) و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران به همشهری گفت: بسیاری از بیماری‌های قلبی و عروقی قابل پیشگیری است اما به‌دلیل نبود برنامه مدون، دقیق و همچنین نبود همکاری‌های بین‌بخشی، این مهم در ایران، جدی گرفته نمی‌شود.
او افزود: در شرایطی که یکی از شایع‌ترین علل مرگ‌ومیر در کشور بیماری‌های قلبی و عروقی است و در زمانه‌ای که از یک‌سو، سن ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی کاهش و از سوی دیگر میزان شیوع این نوع بیماری‌ها هم به‌شدت افزایش یافته است، برنامه‌ریزی مدون، حساب‌شده و منسجم برای بحث پیشگیری یک ضرورت انکارناپذیر و جدی است.
دکتر سزاوار افزود: اجرای برنامه‌های پیشگیرانه نیازمند اقدامات وسیع و همکاری‌های بین‌بخشی است و اینطور نیست که این مهم تنها وظیفه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باشد چراکه اجرای فراگیر این امر مهم نیازمند همکاری دستگاه‌های مختلف است که همه با هم و به‌صورت سیستماتیک باید این مهم را دنبال کنند.
دکتر سزاوار مصرف مواد دخانی، فشار خون بالا و پرفشاری، چربی خون بالا، نداشتن فعالیت‌های ورزشی، چاقی و بیماری قند را به‌عنوان مهم‌ترین عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی و عروقی نام برد و افزود: اینکه در سال‌های اخیر مشاهده می‌کنیم که افراد در سنین پایین سکته می‌کنند، به‌دلیل نداشتن برنامه برای کاهش عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی و عروقی است.
رئیس بخش بیماری‌های قلب و عروق بیمارستان حضرت رسول اکرم(ص)اظهار داشت: متأسفانه در چند سال اخیر، هم گرایش به کشیدن سیگار و قلیان افزایش و هم سن مصرف کاهش یافته است و حتی می‌بینیم که متأسفانه گرایش به مصرف سیگار و قلیان در بین خانم‌ها هم افزایش یافته است که اینها همه در شیوع سکته‌های قلبی نقش دارد و هشدار‌دهنده است.
او افزود: مصرف سیگار، قلیان و پیپ و به‌طور کلی مواد دخانی، سطح اکسیژن را کاهش داده و سبب افزایش غلظت خون می‌شود و علاوه بر آن، باعث افزایش احتمال لخته‌پذیری خون هم می‌شود.این متخصص بیماری‌های قلب و عروق تأکید کرد: مصرف مواد دخانی سبب افزایش تعداد پلاکت‌ها در خون می‌شود و می‌تواند پلاکت‌های تصلب شرایین که در رگ وجود دارد را نیز زخمی کند و در نهایت منجر شود که لخته روی آن سوار شود که اینها هم می‌تواند به‌عنوان عامل ایجاد بیماری‌های قلبی و گرفتگی رگ نمایان شود و هم می‌تواند سبب ایجاد سکته قلبی شود.
دکتر سزاوار خاطرنشان کرد: در حالی گرایش به مواد دخانی در ایران افزایش و سن مصرف کاهش یافته است که در تمامی دنیا تلاش می‌کنند که شیوع مصرف مواد دخانی کاهش یابد و اقدامات پیشگیرانه لازم را در این راستا انجام می‌دهند. در دنیا به جوانان سنین حدود 20سال سیگارفروخته نمی‌شود، سیگار در بسیاری از کشورهای دنیا در قفسه‌های فروشگاه‌ها وجود ندارد، در بسیاری از کشورهای دنیا با پول نقد نمی‌توان سیگار خرید و خرید سیگار تنها با کارت اعتباری ممکن نیست به‌دلیل اینکه می‌خواهند سن افرادی که سیگار را خریداری می‌کنند مشخص باشد و این درحالی است که از اقدامات پیشگیرانه در ایران به‌طور جدی خبری نیست.
این دانشیار دانشگاه افزود: برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی مردم باید هر چند وقت یک‌بار فشار خون خود را اندازه‌گیری کنند، علاوه براین، به رژیم غذایی خود نیز توجه داشته باشند چرا که افزایش چربی خون از عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی و عروقی است.
این متخصص قلب و عروق به مردم توصیه کرد: حداقل هفته‌ای 3 یا 4 روز و حداقل به‌مدت نیم ساعت ورزش کنند. دکتر سزاوار پیاده روی تند را به شرطی که افراد به‌مدت 10دقیقه ابتدا بدن خود را گرم کنند بسیار مفید توصیه کرد.
